Sandor Marai'yi ard arda yayınlanan iki kitabı Yürek Yangını ve Parma Kontesi (Gendaş yay.) ile tanımıştık. Sanıyorum, o romanlar okurdan ilgi de görmüştü. Ama nedense Marai’den çeviriler devam etmedi. Oysa Sandor Marai de önemli Dünya yazarlarından. 1900’de doğmuş. Kafka’nın ilk eleştirmenlerinden olmasıyla tanınmış. 1989’da karısıyla birlikte intihar edene dek elliden fazla roman yazmış. Romanları bir çok dile çevrilmiş. Çok okunan, önemsenen bir Macar yazarı.
Eszter’in Mirası (çev. Hilmi Ortaç, Haziran 2009, Yapı Kredi yay.) 95 sayfalık kısa bir anlatı. Olaylar Eszter’in bakış açısından aktarılsa da esas kahraman Lajos. Lajos tipik bir güleryüzlü dolandırıcı. İnsanlar, kendilerini aldattığını bile bile dediklerine inanıyor, paralarını hatta kalplerini ona kaptırıyorlar. Estzer de zamanında ona kalbini ve parasını kaptıranlardan. Kitabın arka kapağında yazdığı gibi; “(Eszter) Günün birinde bir zamanlar kendisini aldatan sevgilisi Lajos’tan bir telgraf alır. Lajos bir günlüğüne şehre gelmektedir, yanında da çocukları ile bazı yabancılar vardır. Eszter’in ruhunda birden eski günlerin anıları, kendisinin de anlam veremediği tanıdık duygular uyanır. Hiç kimse Lajos’un ne amaçla geri döndüğünü bilmemekle birlikte herkes onun aşağılık bir dolandırıcı, ikna gücü yüksek bir laf ebesi olduğu konusunda hemfikirdir.” Lajos da kendinden bekleneni yapar, Eszter’in son mal varlığını ele geçirmeyi başarır. Sandor Marai, bu güler yüzlü dolandırıcı ile Eszter’in yaşadıklarını klasik ama ustaca bir kurgu ile anlatıyor. Eszter’in bile bile son mal varlığını Lajos’a vermesindeki ruh halini etkileyici bir dil ve kurgu ile anlatıyor.
16.07.2009 Cumhuriyet Kitap
Yorumlar