Edward W. Said'in eleştirmenliği

Oryantalizm ve Filistin sorunu hakkındaki çalışmalarıyla tanıdığımız Edward W. Said'in edebiyat eğitimi aldığı, akademik çalışmalarının edebiyat eleştirisi alanında yoğunlaştığı Türkiye’de pek bilinmez. Edebiyat eleştirisi alanında en önemli çalışması sayılan Başlangıçlar geçtiğimiz yıl Aralık ayında Ferit Burak Aydar çevirisi ile Metis’ten yayınlandı. Said, Başlangıçlar’da “Milton, Hopkins, Wordsworth gibi büyük şairler ile, Dickens, Hardy, Conrad, Mann, Proust gibi romancıların eserlerini, özellikle Vico, Auerbach ve Foucault'dan hareketle geliştirdiği kendine özgü kuramsal perspektiften okuyarak, bir eser yazmaya "başlama"nın filolojik, felsefi, psikolojik ve tarihsel boyutlarını analiz ediyor”muş. Said kitabın girişinde şöyle diyor: “Eleştiri başlamayı ve yeniden başlamayı sürekli tekrar tekrar deneyimlemeyi sağlar ve gücü de otorite yaratmak ya da ortodoksi üretmekten değil, aksine zorlayıcı olmayan ve komünal amaçlara sahip özbilinçli ve yeleşik faaliyeti teşvik etmekten gelir.”

Said’in türkçeye kazandırılan yeni bir edebiyat çalışmasını da yine Ferit Burak Aydar çevirisi ile Agora Kitaplığı yayınladı. Joseph Conrad ve Otobiyografide Kurmaca, Said’in doktora çalışmasının gözden geçirilip kitaplaştırılmış hali. Conrad Said’in çekim alanında kaldığı yazarlardanmış. Said’in özdeşleşebileceği bir hayat hikayesi var Conrad’ın, hayat hikayelerinde benzerlikler görülüyor. “İkisi de yabancı ya da sömürge egemenliğinin boyunduruğu altında doğmuş ve yetişmişlerdi. İkisi de anavatanlarından sürülmüş yazarlar olarak eserlerinde kendi anadilleri dışında bir dil kullanmışlardı.” Said, Conrad’ın kısa hikayeleri ile mektuplarının birbirleriyle yakın ilişkisinden yola çıkıp Conrad’ın edebi gücünü inceliyormuş.

22 Nisan 2010

Yorumlar