Kutsal Aile



Bir dönemin kült dergisi Şizofrengi’den ve Güle Güle, Gülüm, Çinliler Geliyor gibi filmlerin senaryoları ile tanıdığımız Fatih Altınöz Kutsal Aile’de (Kasım 2010, April yay.) banka memuru İsmail’in bakış açısından orta sınıf bir ailenin sıradan yaşamına büyüteçle yaklaşıyor.

İsmail’i ve ailesini kayınpederinin doğum günü kutlamasında tanıyoruz. Karısının anne, babasına, kardeşlerine karşı duyguları hiç de iyi değil, her birinde eleştirecek, sevmeyecek bir yan buluyor. İlk başlarda İsmail öfkeli ve her an kavga etmeye hazır biri. Ama okudukça onun sadece kendi kendiyle kavga ettiğini, sürekli içindeki ikinci İsmail’le tartıştığını ama duygularını dışarıya yansıtmadığını anlıyoruz.

İsmail’in sevgisizliği, öfkesi sadece karısının ailesine karşı değil. Kendi anne-babasına, yıllarca arayıp sormadıktan sonra birden ortaya çıkan üçkâğıtçı ağabeyi Aytekin’e karşı da aynı duyguları taşıyor.

İsmail’in kıyasıya değerlendirmelerinden karısı ve oğlu da nasibini alıyor. Tabii, İsmail, ailesini anlatırken biz de onu tanıyoruz. İşte ve evde hep amirlerine (müdürüne ve karısına) saygıda kusur etmeyen, hayatın monoton akışı bozulmasın diye hemen her talebe boyun eğen ama için için isyan eden biri.

İsmail’in rutini uzun süredir Kıbrıs'ta bulunan ağabeyi Aytekin'in geri dönmesiyle bozuluyor. Aytekin hayatını hiçbir iş yapmadan başkalarının sırtından geçiren biri. İsmali’in Yeşilçam’ın unutulmaz karakterlerinden Mürüvvet Sim’e benzettiği bir kadınla yaşıyor. Aytekin kadını da yanına alıp İstanbul’a gelmiş. İsmail, ağabeyinin gelişinden çok tedirgin oluyor. Gelecekle ilgili düşlerinin kaynağı olan araziyi ağabeyinin ucuza sattırıp paraya el koymasından korkuyor. Oysa kurnaz ağabey çoktandır o arazinin belediyece yeşil alan ilan edildiğini, yani beş para etmeyeceğini biliyor. İsmail’in telaşının nedenini de hemen çözüyor ve acı gerçeği açıklıyor, arazi para etse çoktan sattırırdım diyor. Aytekin bununla da yetinmiyor etliye sütlüye karışmaz sandığı, ağzından laf çıkmayan, karısına âşık babalarının iflah olmaz bir çapkın olduğu sırrını vererek İsmail’i iyice çökertiyor.

Aytekin, “babasından sonra istikbalini de elinden alıp” gidiyor ama İsmail’in hayatındaki heyecan bitmiyor. Ölüm haberini aldığı küçük dayısının eşcinsel olduğunu, karısı ve erkek sevgilisi ile birlikte aynı evde yaşadıklarını öğreniyor. Bankada güvendiği ve saygı duyduğu tek kişi olan, ailesine bağlı, iyilik timsali bir kişi olarak gördüğü Erçin Abi'si evli bir kadınla ilişkisi oldunu anlatıyor. Erçin Bey, İsmail’e hemen kendisine bir sevgili bulmasını öneriyor. Ama evli biri olsun diyor, bekârların başına iş açabileceğini, yuvasını yıkacağını söylüyor. Bu sözler, İsmail’in hayatta en güvendiği kişiyi kaybettiğini anlamasını sağlıyor. Ama biryandan da karısını aldatıp aldatamayacağını da düşünmeye başlıyor. Karısından korkuyor, her şeyi hemen anlar diyor. Erçin ağabeyinin önerdiğinin tersine bankada birlikte çalıştıkları genç, güzel, şefkatli ama bekâr Saliha'ya âşık olabileceğini, hatta olduğunu düşünüyor. Duygularını Saliha’ya açmaya karar veriyor. Ondan olumlu cevap alırsa karısını, ailesini terk etmeye, hayatını tamamen değiştirmeye bile hazır. Saliha’dan gelen, yarın öğlen önemli bir şey konuşmak istediğini belirten mesajı da Saliha’nın da kendisine açılmak istediği şeklinde anlıyor.

Daha önce “Şaşkın Karayolu Balinaları”, “Boşlukta” ve “Tuhaf Günler” adlı kitapları yayınlanan, Fatih Altınöz senaryolarının aksine bu kez Türk ailesine dram yönünden değil de komik ve absürt yanlarından bakmış. Altınöz, iyi bir anlatıcı, zaman zaman, İsmail’in babasının çapkın olduğunu öğrenmesinde olduğu gibi sözün şehvetine kapılıp lafı uzatsa da akıcı ve komik bir anlatımı var. Gündelik konuşma dili ile anlatılan, adeta bir film kurgusuyla plan plan gelişen roman hızla okunuyor. Sıradan hayatlarımızda yaşadığımız olayların, insanlık hallerimizin ne kadar komik olduğunu bir kez daha fark ediyoruz.

Kutsal Aile, çeviri “bestseller” yayıncısı olarak tanıdığımız April Yayıncılık’ın Türk edebiyatı dizisinin ilk kitaplarından. April’in Türk yazarlarını yayınlarken çok satmaktan önce kalitenin peşine mi düşeceğini dizinin yeni kitapları çıktıkça göreceğiz. Dostane bir uyarı, Kutsal Aile’de kullanılan “düz” yazı karakteri uzun süreli okumaya uygun değil, yeni kitaplarda times gibi “tırnaklı” diye tabir edilen karakterlerden kullanmakta fayda var.

Yorumlar