Elmanın Suçu

Cem Selcen, Elmanın Suçu'nda (Sel yay.) Merkez Bankası'nın İstanbul Şubesinin soyulmasını ve sonrasını anlatıyor. Banka soyulmuş, soygunculardan bazıları yakalanmış ya da çıkan çatışmada öldürülmüş diğerleri ise çaldıkları paralar ve altınlarla kaçmayı başarmıştır. Soygunculardan biri soygun, silahlı çatışma, adam öldürme suçlamalarıyla hapistedir. Ama rahatı yerindedir. Parası sayesinde konforlu bir hücrede kalmaktadır ve artık yolun sonuna geldiğini düşünmektedir. Dava sürmekte, yeni tanıklar, delliller ortaya çıkmakta, soygun soruşturması devam etmektedir. Sıksık polisler onu hapishanede ziyaret eder. Romanın anlatıcı kahramanı hapiste yattığı süre içinde kendiyle bir hesaplaşmaya girer. Anılarını yazar.

Anlatmaya sekiz ay öncesinden hapse girmesinden başlar. Dört kişilik bir koğuşa konulmuştur. Yavaş yavaş koğuşta kalanlarla tanışmaya başlar; Bir sapık, bir cinayet planlayıcısı ve bir çete üyesi. Koğuştakiler, akşamları masanın çevresinde toplanıp sohbet etmekte ve bazen de kendi hikayelerini anlatmaktadır. Birer itiraftır bunlar. “Yaşlı şişko” marangoz olarak çalıştığı üniversitede işgalci öğrencileri nasıl ihbar ettiğini anlatır. “Zengin şişko” küçük bir kıza tecavüzden içeri girmiştir ama o suçu işleyene kadar da insanlara zenginliğinden de faydalanarak bir çok kötülük yapmıştır.

Kahramanımızsa kasa açma konusunda uzmanlaşmıştır ve ünü Dünyaya yayılmış bir hırsız olmuştur. Uluslararası soygun ekiplerinde görev almaktadır. "Şimdi bizim herhangi bir şirketten hiçbir farkımız yok. Bizi biraraya iş getirir, iş ayırır. İşini yapar, paranı alırsın (…) Muhasebe, alım satım departmanları, işçileri, mal yükleyicileri, taşıyıcıları, kuryeleri, depocuları, mühendisleri filan olmayan ekibin her iş dalında olduğu gibi bizde de iş yapma, yaşama şansı yoktur." Kahramanımız ve yaptığı iş öylesine profesyoneldir ki, karısının doğum yaptığı gün bile işini bırakıp hastaneye gidemez.

Bu kez ekip Havana'da buluşacak ve yeni soygunun planını yapacaktır. Dünyanın dört bir yanından işinin uzmanı soyguncular biraraya gelmiştir. Kahramınımız, Havana'ya kız arkadaşı ile gitmiştir. O da ekibe dahil olacaktır. "Orta sınıftan bir genç kadının hikayesi" olarak henüz 29 yaşına girmiş başından bir evlilik geçmiş bu güzel kız arkadaşın bir bankada çalışırken nasıl kahramanımızla tanıştığını ve soyguncu olduğunu okuruz. Bu bölümün oldukça uzun tutulduğunu yazarın araya girmelerine rağmen okuru konudan tamamen koparttığını söyleyebilirim. Tekrar Havana'ya dönebilmemiz için yaklaşık 45 sayfa okumamız gerekir.

Küba'da kahramanımız ve sevgilisinin ayrılmalarının hikayesini okuduktan sonra koğuşun dördüncü kişisi, çete üyesi İsmet'in hikayesi de 45 sayfalık bir bölüm olarak girer araya. Amacın heyecan verici bir soygun hikayesi çevresinde insanların nasıl suça bulaştıklarını anlatmak olduğunu düşünürsek ana hikaye olan soygunun yapılmasının arasına böyle bölümler girmesini normal karşılayabiliriz. Ama roman bütünlüğü açısından baktığımızda araya giren bölümlerin bu denli uzun olmasının yapıyı bozduğunu söylemeliyim.

Soygun ekibinin Havana buluşması yetmemiş olacak ki, hep birlikte Paris'e giderler ve bu kez soygunun esas planlayıcısı ile tanışırlar. Bu elli yaşlarında şık güzel bir kadındır. Ne kadar Fransız görünmeye de çalışsa bir Türk'tür, eski yankesicilerden Kürt Şevki'nin kızıdır ve Merkez Bankası İstanbul Şubesi'ni soyma fikri de babasından miras kalmıştır.

Çete nihayet İstanbul'a gelir ve soygun planı uygulanmaya başlar. Merkez Bankası İstanbul Şubesi, Galata'da, Bankalar caddesinde, çok iyi korunan bir konumdadır. Bu bir yüzü oryantalist, diğer yüzü neo klasik binaya girmek hiç kolay olmayacaktır. Ayrıca binaya girdikten sonra da açılması gereken büyük kasa kapıları, aşılması gereken güvenlik önlemleri vardır. Ama ellerinde Kürt Şevki'nin kızına miras bıraktığı bir harita ve bu haritaya göre Perşembe Pazarı'ndan yukarıya Merkez Bankası'na ulaşan güvenlik amacıyla yapılmış bir tünel vardır. Soyguncular buradan girecektir bankaya. Ama Perşembe pazarının altı bir yeraltı dünyasıdır. Kazılan her yerden gizli odalar, atölyeler, depolar çıkar.

Cem Selcen, soygunun planlanma ve gerçekleştirilme aşamalarını iyi kurgulamış, akıcı bir dille yazmış. Başlı başına bir soygun hikayesi anlattığında ilgi toplayacağı kesin. Suç ve ceza kavramlarını sürükleyici bir hikaye aracılığıyla, suçu işleyen profesyonel bir soyguncunun ağzından anlatıyor. İlk suçun Adem'le Havva'nın elmayı koparıp yemeleriyle işlendiğini ama bu suçun işlenmesinde elmanın da payı olduğunu söylüyor. Elma orada, "öyle pırıl pırıl ve biricik" durmasaydı ve elmanın kopartılması yasaklanmış olmasaydı acaba suç işlenir miydi, diye soruyor. Roman boyunca da anlattığı diğer küçük hikayelerle suç kavramını irdeliyor.

Anlatmanın keyfine kapılıp bazı bölümlerin aşırı uzamasının ve "Ama bu arada haberiniz olmayan haberler var", "Düşünmem gerekli başka şeyler var" diye cümleler kurabilmesinin nedenini redaksiyon eksikliğine mi yormalıyız, yoksa Türk romancılar arasında moda olan yazdığı metini editöre elletmeme tavrına mı, bilemiyorum. Dil ve yapı üzerinde biraz daha titiz davranılsaymış iyi olacakmış. Cem Selcen, akıcı anlatımıyla, ayrıntılara verdiği önemle, merak uyandırmasını becermesiyle, anlatımındaki mizahilikle okuru kolayca kavrıyor. Elmanın Suçu, Cem Selcen'in üçüncü romanı. İlk romanı 1578 - Bir Korsan Hikayesi'nden başlayarak romancılığını iyi bir çizgide geliştirdi. Kitapları merak edilecek yazarlar arasına girdi.

Yorumlar