Kitap Özetiyle Okuma Seferberliği



AK Parti, parti içerisinde kitap okuma seferberliği başlatmış. AK Parti Kütüphanesi, her ay en az üç kitabın özetlerini teşkilata yolluyormuş. Genel başkan yardımcılarından Süleyman Soylu’nun projesiymiş bu “özet” kitap okuma seferberliği. Başbakan Erdoğan’ın “Seçmen birikimli siyasetçi ister. Arkadaşlarımız dünyayı, yakın tarihi ve günlük tartışmaları iyi bilmeli” direktifi ile bir kitap özetleme ekibi kurulmuş. 15 - 50 sayfa tutan özetler elektronik posta yoluyla Genel Merkez, Kadın Kolları ve Gençlik Kolları, MKYK üyeleri, bakanlar, bakan yardımcıları, milletvekilleri, vekil danışmanları, belediye başkanları, il başkanları ve ilçe başkanlarına gönderiliyormuş. Bu çalışma yılın başında başlamış ve AK Partililer bugüne kadar 23 kitabı bu yöntemle “okumuş”. Son olarak 12 Ağustos tarihinde Stephen Trombley’in “Modern Dünyaya Yön Veren 50 Düşünür” adlı kitabının özetini gönderilmiş. Özetlenen kitaplar arasında Brezezinski’nin “Stratejik Vizyon”, Narcis Serra’nın “Demokratikleşme Sürecinde Ordu”, Ha Joon Chang’nın “Sanayileşmenin Gizli Tarihi”, Charles Rosebault’un “Selahattin Eyyubi”, Kemal Karpat’ın “Kısa Türkiye Tarihi”, Füsun Türkmen’in “Türkiye ABD İlişkileri”, Mazhar Bağlı’nın “Modernizmde Direnen Estetik”, Charles Eisenstein’ın “Kutsal Ekonomi” varmış (Habertürk, 25.08.2013).
Okuma alışkanlığının pek az olduğu bir ülkede “Okuma seferberliği” sözünü duyduğunuzda hoşunuza gidiyor. Hele tüm parti yöneticilerinin düzenli olarak okuması gayet güzel bir şey. Ama hemen bir soru takılıyor kafanıza; “Niye kitabın tamamı değil de özeti?” “Özet” hazırlayıp yollamak kolaycılık sağlamaz mı, okuma alışkanlığının oluşmasını engellemez mi?
Bu “seferberliğin” etik ve hukuki sakıncaları da var. Etik olarak bir eserden özetleme yapılacaksa eser sahibinden izin almak gerekir. Eser sahibi kitabını nasıl özetlediğinizi görmek, eserin bütünlüğünü bozup bozmadığınızı bilmek ister.
Bir kitabın özetini e-kitap haline getirip dağıtma işlemi bir yayın faaliyetidir. 15 – 50 sayfalık kitapçıkların AK Parti’nin tüm yöneticilerine dağıtıldığı göz önüne alınırsa on binlerce kopyalık bir yayın söz konusudur. Özet de olsa böyle bir yayın yapmak eser sahibini de yayınevini de büyük maddi zarara uğratır. AK Parti o özetleri dağıtmak yerine yöneticilerine bu kitapları almalarını tavsiye etseydi ya da satın alıp dağıtsaydı hem eser sahibi hem de yayınevi maddi zarara uğramamış olacaktı.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nunda (FSEK) eser sahibinin hakları açıkça sayılıyor. “Eserde değişiklik yapılmasını menetmek” üst başlığını taşıyan 16. maddede de “Eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamaz” deniyor. Bu gayet açık madde yetmez diye düşünülmüş olacak ki 21. maddede de “Bir eserden, onu işlemek suretiyle faydalanma hakkı münhasıran eser sahibine aittir” deniliyor. FSEK’e göre eser sahibinden izinsiz olarak yapılan bu tür yayınlarda maddi ve manevi para cezalarının yanında hapis cezası da söz konusu. Sayın başbakan’a ve proje sahibi Süleyman Soylu’ya izinsiz yayın yapanlara ne dendiğini ve bir yayın yaparken Basın Kanunu ve FSEK uyarınca yapılması gereken diğer işlemleri ise hatırlatmaya gerek yok sanırım. İktidar partisi olarak kanunları onlar yapıyor ve yürütmekle de sorumlular.           
28.08.2013

Yorumlar