36. Uluslararası
İstanbul Kitap Fuarı’nın Onur Konuğu
Kore, onur yazarı Ayla Kutlu, teması “İyi ki Varsın Edebiyat”.
Ayla Kutlu, 14
Ağustos 1938’de Antakya’da doğmuş. 79 yaşını kutluyoruz. İlk öyküsü 1976’da
yayımlanmış. 40 yılı aşan bir emek. Türk edebiyatının ustalarından. Esas olarak
öykü ve roman yazıyor ama çocuk edebiyatında da çok eser vermiş. Okur olarak
Ayla Kutlu’yu bilmeyen yoktur sanırım ama yakından tanımak isteyenler için ilk
önereceğim kitap Zaman da Eskir (Bilgi yay.). Kendi yaşam öyküsünden 22 yılı
anlattığı bir anı roman bu. Aynı zamanda Ayla Kutlu’nun eserleri için de bir
kılavuz niteliğinde. İyi bir Ayla Kutlu okuyucusuysanız kitapta
anlatılan yerleri, kişileri, olayları sanki önceden biliyor gibi
hissedeceksiniz. Ayla Kutlu’nun edebi yönünü tanımak içinse Ayla Kutlu
Edebiyatı (2012, Bilgi yay.) adlı çalışmayı önereceğim. Son romanı Yedinci
Bayrak (2016, Bilgi yay.) Urumeli’den
İzmir’e alt başlığını taşıyor. “Osmanlı’nın Balkanlar’da kurduğu vatanın
gitgide büyüyen parçalar halinde yitirilmeye başladığı dönemi; göç ve göçmenlik
üzerinden; ‘gurbet’ duygusunun yoğunluğunda anlatıyor” diye tanıtılıyor.
Okuma listeme ekliyorum. Belki de fuarda yeni bir kitabıyla da karşılaşırız
diye umuyorum. Ayla Kutlu için Faruk
Şüyün’ün hazırladığı armağan kitap ve açılacak serginin adı “İnsanlığın Öbür
Yarısının Yazarı Ayla Kutlu” . Bu armağan kitapların okurlara satılmaması
önemli eksiklik. Zira iyi çalışmalar ve onur yazarını tanımak için çok faydalılar.
TÜYAP’tan okur olarak beklentimiz olarak Deniz Kavukçuoğlu’nun dikkatine
diyerek buraya yazayım.
Dünya yazarları
İstanbul Kitap Fuarı bu yıl yurt dışından 18 yazar ağırlayacak. Polisiye edebiyatın önemli ismi İrlandalı yazar Glenn Meade öncelikle dikkati çekiyor. Neredeyse tüm kitapları Türkçeye çevrilmiş. Saraybosna’nın eteklerinde bulunan Omarska Kampı’ndaki katliamdan sağ kurtulmayı başarmış bir genç kadının geçmişi ile yüzleşmesini anlatan Sonuncu Tanık (Kırmızı Kedi yay.) son kitabıymış.
Dünya yazarları
İstanbul Kitap Fuarı bu yıl yurt dışından 18 yazar ağırlayacak. Polisiye edebiyatın önemli ismi İrlandalı yazar Glenn Meade öncelikle dikkati çekiyor. Neredeyse tüm kitapları Türkçeye çevrilmiş. Saraybosna’nın eteklerinde bulunan Omarska Kampı’ndaki katliamdan sağ kurtulmayı başarmış bir genç kadının geçmişi ile yüzleşmesini anlatan Sonuncu Tanık (Kırmızı Kedi yay.) son kitabıymış.
Günümüz Alman
şairlerinden Matthias Göritz’in Aşk Benim Dilsizliğim, (Yitik Ülke
Yay.), Antik Yunan tragedyalarının yaşayan
efsanesi olarak bilinen Theodoros Terzopoulos’un Dionysos'un Dönüşü (Habitus
yay.), bilimkurgu’nun tanınmış isimlerindoen Dmitry Glukhovski’nin
Moskova metrosunda geçen dizisinin son kitabı Metro 2035 (Panama yay.), Kübalı
yazar Fabian Escalante’nin bizzat şahit olduğu olaylardan yola çıkarak yazdığı Fidel
Castro'yu Öldürmenin 634 Yolu (Notabene yay) fuarın yabancı konuklarından
seçtiğim kitaplar. Konuk ülke Güney Kore’den gelen yazarlardan seçtiklerimi de
geçen hafta yazmıştım.
Yitik kitabın
izinde
Fuar alış verişimde
kitapçılarda kolayca ulaşamayacağım şiir gibi türlere, küçük yayınevlerinin iyi
kitaplarına öncelik veriyorum. “yeni hüzünler bulmalıyım / yeni acılar, tertemiz...” diyen büyük usta Hilmi
Yavuz’un Lanet Şiirleri (Yapı Kredi yay.) ve “heybemde bir gezginin defteri
akşam karanlığında” diyen Cevat Çapan’ın “Son Duraktan Bir Öncesi”ni (Yapı
Kredi yay.) yılın en önemli kitapları olarak notluyorum. Akif Kurtuluş’un 12 yıl
aradan sonra çıkan Hayat,
Saat Farkıyla… (Can yay.), Ömer
Erdem’in “seni bir koltuğa gelin etselerdi” dizesiyle başlayan yeni şiir kitabı
Azap (Everest yay.), Selahattin Yolgiden’in “yüzümden akıyor insanlara ilencim”
dediği Herkes Ayrıldı Kendinden (Kırmızı Kedi yay.), Müesser Yeniay’ın
“unutmuyorum bir gül yaprağında uyuduğum geceyi” dizesiyle başlayan Sevgiliyle
Daimi Konuşma (Şiirden yay.)Yücel Kayıran’ın Efsus’a Yolculuk (Metis yay.),
Hakkı Zariç’in Zona (Manos yay.), Ali Ural’ın Mara ve Öteki Şiirler (Şule yay.)
listemdeki diğer şiir kitapları. Yasak Meyve, Yitik Ülke, Mühür, Şiirden, 160.
Kilometre, Ve, Dünya’dan Çıkış Yolları, Kanguru gibi şiir yayıncıları da yeni
şiir kitapları var mı diye uğrayacağım yayınevleri.
İsmet Tokgöz'ün arkadaşı Arkadaş Z. Özger'i anılar, belgeler, mektuplar ve fotoğraflarla anlattığı Arkadaşım Zekai Çoklar Sokağında Bir Yalnız (Ve yay.), “şiir eleştirmeni yok” diyenlere ilk verilecek isimlerden Sabit Kemal Bayıldıran’ın Şiire Bakma Durağı (Yasak Meyve yay.), Frankfurt Okulu düşünürlerinden Leo Löwenthal’in Edebiyat, Popüler Kültür ve Toplum (Metis yay.) listemdeki eleştiri ve inceleme kitapları.
İsmet Tokgöz'ün arkadaşı Arkadaş Z. Özger'i anılar, belgeler, mektuplar ve fotoğraflarla anlattığı Arkadaşım Zekai Çoklar Sokağında Bir Yalnız (Ve yay.), “şiir eleştirmeni yok” diyenlere ilk verilecek isimlerden Sabit Kemal Bayıldıran’ın Şiire Bakma Durağı (Yasak Meyve yay.), Frankfurt Okulu düşünürlerinden Leo Löwenthal’in Edebiyat, Popüler Kültür ve Toplum (Metis yay.) listemdeki eleştiri ve inceleme kitapları.
Bir kedisever olarak Kadir Aydemir'in derlediği Kedi Öyküleri (Yitik Ülke
yay.) ve Doris Lessing’in Kedilere Dair’i (Metis yay.) öykü ve romanlar
listemin ilk sıralarında yer alıyor. Mine Soysal’ın ilkgençlik çağının
sıkıntıları ile boğuşan bir genci anlattığı Daralan (Günışığı Kit.), Selçuk
Altun’un yeni romanı Ardıç Ağacının
Altında (İş Kültür), kronik hale gelen sorunların tanığı Aziz Devrimci’nin
gerçekle anlatı arasında bağ kuran ilk anlatısı Nusaybin Günlükleri (Everest
yay.), Levent Tülek’in ilk öykü kitabı Pitbull (Hep Kitap), Hürer Ebeoğlu’nun adıyla
meraklandıran ilk romanı Kulağakaçan Böceği (Doğan Kitap), Ayşegül Kocabıçak’ın
“Aileyi, inancı, ülkenin gündemini belirleyen olayları, çoğu zaman
hepimizin elini kolunu bağlayan âdetleri” sorguladığı söylenen ilk romanı Run
Gülüzar Run (Hep Kitap), Hümeyra Yabar’ın meyvelere adanmış öykülerden oluşan
ilk öykü kitabı Uykusuz Meyveler (Şule yay.), usta editörlerden Selahattin
Özpalabıyıklar’ın
“Daha ilk okuyuşumda çarpılmıştım: Bir ilk kitapta çok az
rastlayabildiğimiz bir dil (özellikle argo) hâkimiyeti, teknik ustalık,
capcanlı (anti)kahramanlar: Canan Akyüz için zarımı atıyorum” dediği Canan
Akyüz’ün Elemge’si (Dedalus yay.), “Kaybolup gidenlerin, insanlığın sorumsuzca
katlettiği hayatların dünyasına sürükleyici bir yolculuk” diye tanıtılan Lydia
Millet’in Ölüler Nasıl Düşler’i (Kolektif Kit.), Avrupa’nın önde gelen
yazarlarından Drago Jančar’ın insanın derin ve psikolojik travmalarını
anlattığı Adsız Ağaç (Dedalus Kit.), tehditkâr erkek ve onları destekleyen
kadın karakterlerin yan yana getirilmesiyle siyasal olanın son derece kişisel
hale geldiği feminist bir alegori olarak tanıtılan Bernardo Atxaga’nın Yalnız
Kadın’ı (Aylak Adam yay.), Robert Seethaler’in İkinci Dünya Savaşı’na gidişin
öyküsünü anlattığı Tütüncü Çırağı (Jaguar yay.), yaşamın kıyısında kalmış kişilerin
öykülerini nüktedan bir dille anlattığı belirtilen George Saunders’in İçsavaşdiyarı
Feci Düşüşte’si (Delidolu yay.), Colson Whitehead’in Amerika’nın adeta bağırsaklarını deştiği
söylenen romanı Yeraltı Demiryolu (Siren yay.) listemdeki diğer kitaplar.
Hepinize bol kitaplı bir fuar diliyorum. 09.11.2017
Yorumlar