Kitap Fuarı’ndan neler aldım?

37. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı, 10 Kasım Cumartesi günü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi-Büyükçekmece’de kapılarını açtı. Cumartesi ve pazartesi günleri fuardaydım. Bol bol gezme olanağım oldu. Ama hâlâ aklımda kalan, görmedim, tam olarak bakmadım diye düşündüğüm yerler var. Gözümden kaçanlar da olabilir. Çünkü çok salon, çok stant ve çok kitap var. 18 Kasım Pazar akşamına kadar fuar sürüyor. İki kez daha gitmeyi planlıyorum

“Hayatı Edebiyatla Kuşatmak” fuarın ana teması. Onur yazarı da Selim İleri. Tüyap onur yazarları için her yıl bir kitap hazırlattırıyor. Bu yılki kitabı da Faruk Şüyün hazırlamış. ‘Arkadaşım Selim İleri’ adlı kitap, emek ürünü bir çalışma. Selim İleri ile onlarca yıllık dostu Faruk Şüyün yazışmalarla oluşturmuşlar kitabı. Selim İleri’nin yaşamı, edebiyatı, yazdıkları ve okudukları, düşünceleri hakkında kapsamlı bir çalışma çıkmış ortaya. Bu bir armağan kitap, satışa sunulmuyor. Oysa okurların da çok ilgisini çekeceği bir gerçek. Daha önce de yazmıştım Tüyap hiç değilse fuar süresince bu kitabı satışa sunabilir. İlgilenenler edinebilir.

Selim İleri’nin iki anlatısı birden yayımlandı; Kumkuma ve Beklenen Sevgili (Everest yay.),  Kumkuma’da Türk Edebiyatının Şair-i Âzam’ı Abdülhak Hamit’in yaşamına odaklanırken, ün, tanınırlık, kalıcılık gibi temel sorunlara da odaklanıyor. Tam adı Elimde Viyoletler Beklenen Sevgili olan anlatısında ise yalnız bir adamın bitmeyen aşkını mektuplarda satırlara döküşünü izliyoruz.

İstanbul Kitap Fuarı demek, yeni kitaplar yağmuru demek. Kağıt sıkıntısı, dövizdeki büyük artış yayıncıları pek etkilememişe benziyor. Satın alınmaya, okunmaya değer yüzlerce, binlerce kitap var. Şair ve yazarlarımız yeni kitaplarının fuar sırasında çıkmasını önemsiyorlar ama o kadar çok güzel, alınması gerekli kitabı bir arada görünce insan seçmek durumunda kalmaktan, bazılarını alamamaktan üzülüyor. Birincisi yeni çıkan alınmaya değer kitapların hepsini okumaya kimsenin zamanı yetmez. İkinci ve daha önemli faktör fiyat. Kitap fiyatları %30 -50 artmış ama kimsenin maaşı ya da geliri artmadı. Yani geçen yıl fuardan kitap almak için ne kadar para ayırabildiysek bu yıl da ancak o kadarını, hatta yol, yemek masrafları arttığı için belki daha azını ayırabilecek durumdayız. Bu nedenle de alabileceğimiz kitapların sayısı geçen yıla oranla daha az olacak. Bu durumda aynı anda iki kitap birden yayımlayanların okuru seçmeye zorladıklarını düşünebiliriz. Bence doğru olan sabredip kitaplardan birini daha sonra yayımlamak. Böylece okura iki kitabı da alma şansı verilmiş olur.    

Listemde Türk yazarlarından onun üzerinde kitap var. Latife Tekin 9 yıl aradan sonra iki romanla birlikte gelmiş; Sürüklenme ve Manves City (Can yay.).  “Sahte kimlikler, yalanlar ve hesaplaşmalar üstüne sürprizlerle dolu bir roman” diye tanıtılıyor Yekta Kopan’ın Sıradan Bir Gün’ü (Can yay.). Bedia Ceylan Güzelce’nin ikinci romanı “Sevilmemiş, “kıpkırık” bir kadının hikâyesi”ni anlattığı Soyka (Çınar yay.). minimal anlatımlı öyküleri ile dikkati çeken Semih Erelvanlı’nın 264 sayfalık distopyası Külleri (Hep Kitap), Yavuz Ekinci’nin günümüzde biri "ben peygamberim" iddiası ile ortaya çıksa neler yaşar sorusuna cevap aradığı Peygamberin Endişesi (Doğan Kit.), Nermin Yıldırım’ın Misafir (Hep Kit.), Defne Suman’ın Kahvaltı Sofrası (Doğan Kit.), Ece Erdoğuş Levi’nin Her Şeyi Baştan Anlat (Hep kit.) ve Murat Menteş’in ironik polisiyesi Antika Titanik (April yay.) listemdeki diğer telif romanlar,

Ötüken Neşriyat, Peyami Safa’nin Server Bedi adıyla yazdığı Cingöz Recai serisini Latin alfabesiyle ilk kez tam ve sansürsüz olarak yayımlıyor. Erol Üyepazarcı’nın derlediği iki kitaplık öyküleri almıştım. Fuar listemde 1925 yılında yayımlanan ilk roman Cingöz’ün Esrarı var.

Doğan Kitap, Modern Türk Edebiyatı’nın büyük ustası Oktay Akbal’ın eserlerini yeniden yayımlamaya başladı. İlk iki kitap Garipler Sokağı ve Suçumuz İnsan Olmak.

İthaki, Türk edebiyatının en ilginç yazarlarından Suat Derviş’in toplu eserlerine 4 yeni kitapla katkıda bulundu. 1923 tarihli Hiçbiri’nin yanında, gazete tefrikasında kalmış Bu Roman olan Şeylerin Romanıdır, İstanbul’un Bir Gecesi ve Kendine Tapan Kadın ilk defa kitaplaşmış,

Alfa Yayınları Ferit Edgü’nün bütün eserlerini, Edgü’nün Ada Yayınları’nın özenini anımsatan, yeniden okunmaya çağıran çok şık edisyonlarla yeniden basıyor. İlk kitaplar; Eylül’ün Gölgesinde Bir Yazdı, Hakkari’de Bir Mevsim ve Kimse.   

Everest Yayınları da Türk edebiyatının gerçek marjinali Fikret Ürgüp’ün bütün eserlerini yayımlamaya başlamış. Dizinin ilk cildi Çivili Sandıklar. Özgür Mutlu’nun “elindeki çekici sımsıkı tutan okurlara” önerilen üçüncü kitabı Dünya’nın Çivisi (Sel yay.),  Everest’in ilk roman yarışması ödüllü Ayhan Koç’un ilk öykü kitabı Kara Havadisler Kervanı (İthaki yay.), Neslihan Önderoğlu’nun İçeri girmez miydiniz? (Can yay.), Berna Durmaz’ın Metal Hayatlar (İletişim yay.) ve Hikmet Hükümenoğlu’nun Aşka İnanmayanlar İçin Aşk Öyküleri (Can yay) seçtiğim yeni öykü kitapları.

Favori yazarlarımdan Kurt Vonnegut’un  Titan’ın Sirenleri (Can yay.), Haruki Murakami’nin yeni yayımlanan 848 sayfalık romanı Kumandanı Öldürmek (Doğan Kit.), Niteliksiz Adam’ın yazarı Robert Musil’in Günlükler’i (Everest yay.), Pessoa’nın ölümünden sonra keşfedilmiş iki diyalog-metin’inden oluşan Prensin Ölümü & Şeytanın Saati (Sel yay.), yeni gerçekçilik akımının önemli isimlerinden Carlo Cassola’nın Bube’nin Sevgilisi (Yapı Kredi yay.), Edward St. Aubyn’in yarı otobiyografik, çocukluk, gençlik ve olgunluk dönemlerini anlattığı üç kitaplık Patrick Melrose’ları (Can yay.), Zadie Smith’in “arkadaşlık bildnusroman’ı” diye tanıtılan yeni kitabı Dans Zamanı (Everest yay.), İspanyol Edebiyatının yaşayan büyük ustası Javier Marias’ın öykü derlemesi Kötü Niyet Öyküleri (Can yay) ve Robert Musil’in Aptallık Üzerine’si (Sel yay.) Dünya edebiyatından seçtiğim kitaplar.  

Haydar Ergülen’in  trenler, yolculuklar kitabı İnce Tren (Kırmızı Kedi yay.), Sevin Okyay’ın tanıdıkları, dostları ve akrabalarının portrelerini çok keyifli bir dille yazdığı Ara Sıra ve Daima (On8 Kit.), Akgün Akova’nın İçimden Geçen Yolda (Kara Karga yay.), Gündüz Vassa1’ın söyleşilerinden oluşan Sınırsız (İletişim yay.), Baki Asiltürk’ün Şiir Yüklü Gemi (Çolpan Kit.) ve Emine Tuğcu’nun  Osmanlı’nın Son Döneminde Şiir Eleştirisi (İletişim yay.) seçtiğim deneme ve eleştiri kitapları.

Çok az çeviri şiir kitabı yayımlanıyor, Çağdaş Dünya şairlerini Türkçe’de hemen hiç okuyamıyoruz. Samuel Beckett’in iyi bir şair olduğu bilinmez. Üstadın şair yönüyle tanışmak için bir fırsat, Bana Benzer Bir Başka Aylaklık (Ayrıntı yay.). Pulitzer Ödüllü, Amerikalı ünlü yazar-şair ve eleştirmen Lloyd Schwartz’ın Türkçede yayımlanan ilk şiir kitabı Minik Öpücükler (Yitik Ülke yay.), Yeliz Altunel’in Çağdaş İngiliz Şiiri derlemesi Büyük Geceler Geri Geliyor (Şiirden yay.) listemdeki çeviri şiirler.

Çok fazla telif şiir kitabı yayımlanıyor. Çoğunu kitapçı raflarında göremiyoruz ve yazık ki çoğu da okunmaz nitelikte. Fuarın sürprizi Ergin Günçe’nin şimdiye dek hiçbir kitabına girmeyen 13 şiirinden oluşan Benim Aklım Bir Delidir Sana Armağanım (Edebi Şeyler yay.), Tuğrul Keskin’in Kavil’i (Everest yay.), Metin Cengiz’in Hayat Bir Düş (Şiirden yay.), Ogün Kaymak’ın İşte Doğru Yazdım Adını (Şiirden yay.), Ahmet Bozkurt’un Ku’yu (İnkılap Kit.), Duygu Kankaytsın’ın Rağmen (Kırmızı Kedi yay.) ve Gökçenur Ç’nin Giderken Öpmeseydin Keşke (Yitik Ülke yay.) listemdeki şiir kitapları.