okuduğum kitaplar

Tanpınar sadece kendi görüşlerinden, eserlerinden oluşan bir dergi çıkartmayı planlıyormuş. “Kendi fikirlerim, kendi görüşüm, kendi şiirlerim. Adı: Dünyam.” Handan İnci, Tanpınar’ın görsel biyografisine isim ararken aklına gelmiş bu isim.

Tanpınar, Türk edebiyatında hakkında en çok araştırma yapılan, tez yazılan yazarlardan belki de birincisidir. Akademistlerin ilgisine mazhar olmuş nadir yazarlardandır. Geçtiğimiz yıllara kadar Çağdaş Türk Edebiyatı dersleri Tanpınar’la son bulurdu.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ndeki vefalı asistanları ve öğrencileri sayesinde Tanpınar çok araştırılmakla kalmadı iyi bir bibliyografyası yapıldı ve neredeyse yayımlanmamış, dergi sayfalarında kalıp kitaplaşmamış hiçbir eseri kalmadı. Mektuplarını da okuduk, en mahrem notlarını, günlüklerini de. Tek eksiğimiz dört başı mamur bir Tanpınar biyografisi.

Handan İnci, İ.Ü. Türkiyat Enstitüsü arşivinde çalışırken Tanpınar’a ait yetmişe yakın yeni (yayımlanmamış) fotoğraf ve bazı belgeler bulmuş. Dünyam’ı (Küçükçekmece Belediyesi yayını) hazırlamasının nedeni de bu fotoğrafları kamu oyu ile paylaşma arzusu olmalı. Ama Handan İnci, yetmiş fotoğraf pekala bir Tanpınar albümü için yetecekken bununla yetinmemiş ve bir görsel biyografi oluşturmaya karar vermiş. Orhan Okay’ın 2010’da yayımladığı Bir Hülya Adamı’nın Romanı kitabında yer alan belgeler ve fotoğraflar başta olmak üzere İsmail Kara, Celal Gözütok, Yusuf Çağlar gibi arşivlerinde Tanpınar fotoğrafları ve belgeleri bulunan araştırmacılardan da destek almış.

Metnini de Orhan Okay’ın kitabının sonunda yeralan ve oldukça ayrıntılı olan kronolojik biyografiyi esas alarak oluşturmuş. Biyografi metnini görsellerle bağlantılı olarak Tanpınar’ın kendi hakkında yazdıkları ve araştırmacıların Tanpınar biyografisine katkıda bulunan önemli çalışmalarından alıntılarla oluşturmuş. 1901’den 1961’e kadar yıl yıl Tanpınar fotoğrafları ile ilerlerken görsel malzemeye yazarın “yaşadığı yerlerin, okuduğu kitapların, etkilendiği yazarların, gördüğü sevdiği tabloların, ziyaret ettiği mekanların da fotoğrafları”nı eklemiş. Sonuçta Tanpınar’ın altmış yıllık hayat öyküsü hem yazılı hem de görsel olarak ortaya çıkmış.

Tanpınar’ın ilk defa gördüğümüz fotoğraflarının değerini bir kez daha işaret ettikten sonra nüfus cüzdanı örneği ile başlayan görsel biyografinin Tanpınar’ın hayatındaki insanları tanımak, kişi olarak görüntüsünü daha da net belleklere kazımak açısından önemli birçok veri ile karşılaşacağınızı söylemeliyim.

Tanpınar “Ben Şehzadebaşılıyım. Semtin her taşına ayrı ayrı bağlıyım” dese de babasının kadılık görevi nedeniyle özellikle çocukluk ve gençlik yılları Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde geçmiş. Ergani Maden, Sinop, Siirt, Kerkük, Antalya bulunduğu şehirlerden bazıları. Yahya Kemal’in öğrencisi olduğu üniversite yıllarından sonra Erzurum’da, Konya’da, Ankara’da öğretmenlik yapmış. O yıllarda çekilmiş fotoğraflarda edebiyat ve sanatın birçok simasını Tanpınar’ın arkadaşı ya da öğrencisi olarak görüyoruz. Görev yaptığı Güzel Sanatlar Akademisi ve konservatuarı müzik ve resim sanatını öğrenmesinde ona da birer okul olmuş. İstanbul Üniversitesinde görev yaptığı yıllar, asistanlar, öğrenciler, meslektaşlar, milletvekilliği, ilk eserlerinin yayımlanışı, edebiyat, resim ve müzik dünyasından dostlar, Yahya Kemal’le sohbet edilen masalar, yurtdışı gezileri... Tüm fotoğraflar, belgeler ve alıntılarla ustaca kurgulanmış metin ayrıntılı bir Tanpınar biyografisi çıkartmış ortaya. Artık belleğimizdeki Tanpınar görüntüsü çok daha net.  

Eldeki esere rağmen Handan İnci “Tanpınar’ın hayatını bilgi ve belgelere göre inşa etmek gerekir” diyerek “şu andaki verilerle bu çalışmanın eksiksiz ortaya çıkarılması mümkün görünmüyor. Günlerini kaydettiği kimi defterlerin kayıp olması, arşivinden veya süreli yayın taramalarından hakkında hala bazı yeni bilgilere ulaşılabilmesi bu işi güçleştiriyor” diyor. Handan İnci’nin bu sözlerini titiz bir akademisyenin çekinceleri olarak anlıyorum. Akademisyen bakışıyla Handan İnci haklı gibi görünse de bu tip eserlerin yayımlarından sonra gelen katkılarla her yeni baskıda gelişip mükemmelleştiğini hatırlatmalıyım.

Dünyam, Tanpınar’ın vefatının ellinci yılı anısına düzenlenen bir etkinliği kalıcılaştırmak amacıyla Küçükçekmece Belediyesi’nce yayımlanmış. Basın Kanunu’nun gerektirdiği künye sayfası, FSEK’in şartı olan bandrol gibi yasal, kimin bastığı, kimin tasarladığı gibi etik eksiklikleri görmezden gelip başkan Aziz Yeniay’ın şahsında bu işi akıl edenleri kutlayalım. Kitap yayımının sadece basmakla bitmediğini onu okurlara ulaştırmak gibi bir aşama da olduğunu hatırlatalım. Küçükçekmece Belediyesi’nin bu yayınına şimdilik ulaşmak mümkün görünmüyor. Oysa bir yayınevi ile işbirliği yapılsaydı bu kitabı okurlar da kitapçılardan edinebilecekti.    

18.10.2012        

Vladimir Nabokov’un İsviçre’de bir banka kasasında saklanan son eseri Laura’nın Aslı’nın yayını Nabokov severler tarafından heyecanla karşılanırken büyük tartışmalar da yarattı. Nabokov’un ölümünü ardından imha etmesi için karısına verdiği ve gerçekte bir roman için kartlara yazılmış notlardan oluşan Laura’nın Aslı’nı yok etmeye eşi Vera’nın gönlü el vermemiş.  Çünkü Nabokov’un daha önce de bu tür imha arzuları olduğunu hatırlamış. Yıllar önce çöp yakıcısına atarken kocasının elinden Lolita’yı çekip almış. Hem de iki ayrı teşebbüste... Çünkü Nabokov’un Ruşça’da kaleme aldığı ve Lolita’nın ilk versiyonu olan Volşebnik’i yok ettiğini ya da kaybettiğini biliyormuş. Tüm bunları Vladimir Nabokov’un oğlu Dmitri anlatıyor önsözde. Derdi bu notları babasının defalarca tekrar ettiği vasiyetine rağmen neden imha etmeyip yayımlanmasına karar verdiği konusunda biz okurları ve tabii münafık eleştirmenleri ikna etmek.

Dmitri, annesinin ölümünden sonra banka kasasında bir kutunun içinde dizilmiş kartlar halinde buluyor Laura’nın Aslı’nı. Nabokov her eserinde olduğu gibi Laura’nın Aslı’nı da kartlara yazmış. Yazma sürecinde bu kartların sıralaması değişebiliyor, böylece de romanın yapısı da farklı bir hal alıyormuş. Yani ortada bitmiş bir roman olmadığı gibi, son biçimini almış bir metin de yok. Kartların sıralamasını Dmitri yapıyor. Nihayet Türkçede de okuduğumuz metin Laura’nın Aslı’nın (2012, çev. Fatih Özgüven, İletişim yay.) Dmitri tarafından kurgulanmış hali. Bir başka editör kartları başka türlü dizebilirdi. O nedenle metnin illa okura ulaşması isteniyorsa Nabokov’un yazdığı şekilde kartlara basılabilirdi ve her okur kartları kendine göre tekrar sıralayabilirdi. Bunun yerine üstte kartların tıpkı basımı altta çevirisi şeklinde bir düzen tercih edilmiş. Yani metni Dmitri’nin düzenlediği haliyle okumak durumundayız.

Laura’nın Aslı’nın Dmitri tarafından kurgulanmış ya da sıralanmış halinden bütünlüklü bir öykü çıkartmak mümkün değil. Nabokov notlarında kült eseri Lolita’yı hatırlatan kahramanlar yaratmış. Sonradan adı Laura olacak olan Flora Lolita’ya benzemekle kalmıyor onunla tıpa tıp benzeyen bir öyküsü var. Çevresinde dönen adamın adı da Hubert H. Hubert. Sonra notlar hastalık hali, ölüme hazırlık, ana dile özlem gibi konulara kayıyor. Satıraralarından fışkıran yoğun bir cinsellik de var. Bir sevgiliden diğerine koşarken zaman zaman uğrayan genç karısını bekleyen yaşlı kocanın kendi kendine hesaplaşmalarını, iç dökmelerini okuyoruz. Nabokov gibi kahramanı da ölüm döşeğinde.

Tartışmanın odak noktasında ölümünden 32 yıl sonra Nabokov’un bu metni yayımlanmalı mıydı sorusu var ki eleştirmenler kadar okuru da ikircikli bir ruh haline sokan bir soru bu. Zaten, Dmitri de metni yayımlatmasına rağmen “Lanetlenmeli miyim, teşekkür mü edilmeli bana?” diye sormadan edemiyor.

Açıkça söylemeliyim ki Laura’nın Aslı Nabokov’un eserine yeni bir şey katmıyor. Yayımlanmasa da olurdu. Ama Nabokov meraklıları kadar roman yazan, roman tekniği üzerinde kafa yoranlar açısından bu metnin yayımlanması iyi olmuş. Böylece Nabokov’un eserinin ham halindeyken nasıl bir metin olduğunu görüyoruz ve yayımlanmış eserlerini hatırlayıp kartlardaki bu metinleri nasıl ustaca kaleme alıp ve kurgulayıp romanlaştırdığını düşünme fırsatını buluyoruz. Nabokov’la boy ölçüşebileceğene düşünen bir yazar Laura’nın Aslı’nı oluşturan notlardan bir roman kaleme alsa o da çok değişik bir deneyim olurdu. 

18.10.2012

Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı’nda bu yılı eğitimde dijitalleşme ve “anne pornoları”nın belirleyeceği söyleniyor. Türkiye’de olduğu gibi birçok ülkede de eğitimin e-kitaplarla, tabletlerle gerçekleştirilme projeleri bilgisayar üreticilerini olduğu kadar başta eğitim yayıncıları olmak üzere tüm yayıncıları heyecanlandırıyor. Çünkü dünyada yayıncılığın %50’sinden fazlası (bizde %56) eğitim alanında gerçekleşiyor. Eğitim yayıncılığında dijitale geçilmesi yayıncılığın da dijitalleşmesi anlamına geliyor. Böylelikle geleneksel kağıda bağımlı yayıncılık yeni bir formata e-kitap’a geçmekle kalmayacak dijitalleşmenin getireceği animasyon, film gibi bir çok olanaklar yayıncılığın boyutlarını da değiştirecek.

“Anne pornoları”na gelince; E L James’in Gri’nin Elli Tonu hem işlediği konu hem de ulaştığı satış rakamlarıyla birçok devrimi gerçekleştirdi. Dünya’da 50 milyon satışa doğru koşan kitap geçtiğimiz günlerde Türkiye’de de 50 bin baskı ile okura sunuldu. Gri’nin Elli Tonu en sadık okur olan kadınlara erotik ya da porno okutmakla kalmadı yayın yöntemi ile de yayıncıları şaşırttı, heyecanlandırdı. İlk olarak internet ortamında e-kitap olarak satışa sunulan Gri’nin Elli Tonu büyük satış rakamlarına ulaştıktan sonra kağıda da basıldı ve başarısını katlayarak sürdürdü. Yayıncılar “e-kitap satmaz”, “e-kitabı yapılan eserin kağıda basılısı satmaz” gibi ön yargılarının derinden sarsıldığını gördüler. E L James’in yolundan yürüyen birçok kadın yazarın erotik soslu romanslarının Frankfurt Kitap Fuarı’nda yayıncılara sunulacağı öngörülüyor. Tabii E L James’in yeni eserinin ne zaman geleceği de merak konusu.  

Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı 10 - 14 Ekim tarihleri arasında 64. kez kapılarını dünya yayıncılarına açıyor. 2011’de 100 ülkeden 7384 yayınevi fuarda stant açmış. 74 ülke ulusal standtlarla fuara katılmış. Fuara katılan yayınevlerinin %42’si (3124 yayınevi) Almanya’dan %58’i (4260 yayınevi) diğer ülkelerden. Fuarda 3200 etkinlik gerçekleştirilmiş. Etkinliklerin 1100’ü profesyonel konularda, 500’ü dijital yayıncılık hakkında. Profesyonel programlara 50 ülkeden 3000 yayıncı kayıt yaptırmış.  Türkiye’nin konuk ülke olduğu 2008’de fuar 299.112 ziyaretçi ile rekor kırmıştı. Bir daha o sayıya ulaşılamadı. 2011’de ziyaretçi sayısı 280.194 olmuş. Ziyaretçilerin 106.767’si 129 ülkeden gelmiş, 173.427’si Alman ziyaretçiler. Profesyonel ziyaretçilerde ilk sırayı kitapçılar, ikinciliği yayıncılar, üçüncülüğü kütüphaneciler alıyor. Yazarlar beşinci, editörler sekizinci, çevirmenler onuncu sırada. 61 ülkeden 9000 gazeteci de fuarı izlemiş.

2011’de fuarın dijital yayıncılık bölümü %39 büyümüş. Dijital konularda yapılan etkinlikler de %36 artmış. Fuarda sergilenen ürünlerin %47’si de dijital formatta üretilmişler. Fuar yönetimi telif hakları bölümünde de önemli bir büyüme olduğunu bildiriyor. 2012’de telif hakları bölümünde masa alan ajans sayısı 311’e ulaşmış. ABD’den 76, İngiltere’den 64, Almanya’dan 45 ve Türkiye’den ise 7 ajans TEDA desteği ile fuara katılıyor.

Onur Konuğu Yeni Zelanda
Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı’nın bu yılki Onur Konuğu Yeni Zelanda. Yeni Zelanda fuara  “While your sleeping” sloganı ile katılıyor. Dünyanın öbür ucunda, okyanusun ortasında müthiş doğal güzellikler arasında biz uyurken yayınladıkları eserlerle, yazarları ve tam anlamıyla bilinmez olan yayıncılık sektörleri ile ilk defa uluslar arası arenada böyle büyük bir organizasyonla boy gösterecekler.

Yeni Zelanda aralarında Anthony McCarten, Paul Cleave, Alan Duff ve Paddy Richardson’un da bulunduğu 68 yazar, 100 sanatçı ve 300 etkinlik ile katılıyor Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı’na. Etkinlik programında ağırlık edebiyatın yanında ünlü Hakka dansının da yer aldığı dans ve sinema sanatlarında yoğunlaşmış. 40 yayıncı da Yeni Zelanda Yayıncılar Birliği’nin düzenlediği bir ortak stantta yer alacaklar. Alman yayıncılar bu yılsonuna kadar Yeni Zelanda’dan 76 kitabı Almanca’da yayınlamış olacaklar.   

Yeni Zelanda 4.300.000 nüfuslu bir ada. Ülkede İngilizce konuşulduğu için yayıncılık endüstrisi de büyük ölçüde ABD ve İngiliz yayıncılarının etkisinde. 645 yayıncı yılda ortalama 4500 başlık üretiyor ve Yeni Zelanda kitapçılarında satılan kitapların sadece %18’ini yayınlıyorlar. Ülkenin kitap pazarını 18 yabancı yayıncı belirliyor. Üretilen kitapların %20’si edebiyat alanında.  Yeni Zelandalı yayıncıların yıllık ciroları ortalama 266 milyon dolar. İngilizce dil eğitimi yayıncılığında Dünyada önemli rolleri olduğu belirtiliyor. Ürettikleri eğitim kitaplarının %65’ini ihraç ediyorlar. 36 milyon dolarlık kitap ihraç etmişler.

Fuarda Türkiye
Türkiye bu yıl Frankfurt Kitap Fuarı’na Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünün koordinatörlüğünde ve Türkiye Yayıncılar Birliği, Basın Yayın Birliği, Türkiye Yazarlar Sendikası ve Türkiye Yazarlar Birliği temsilcilerinin yer aldığı komitenin organizasyonunda 302 m2’lik ulusal stant ve çocuk kitapları bölümünde 48 m2’lik bir stantla katılıyor. Türkiye ulusal standı ve çocuk kitapları bölümünde yayıncılarımız, yayınlarını tanıtacak ve telif hakları alışverişinde bulunacak. Standlarımızda toplam 200 yayınevimizin 3000’e yakın kitabı sergilenecek. Hol 5.1’deki Ulusal Stantta, aralarında Doğan Kitap, İletişim, Timaş, İş Bankası, Yapı Kredi gibi yayınevlerinin bulunduğu 21 yayınevi, Hol 3.0’daki Çocuk kitapları standında 8 çocuk ve gençlik edebiyatı yayıncısı yetkilileri kendilerine ayrılan sergi ve görüşme ünitelerinde eserlerini tanıtacak ve telif hakları alışverişinde bulunacaklar. Fuara katılımı desteklenen 7 telif hakları ajansımız Türk yazarlarına, yayıncılarına ve çevirmenlerine yeni dış bağlantılar kuracak ve dışa açılmanın en büyük ayağını oluşturan TEDA Projesine katkı sağlayacak. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı da ulusal stantta temsil edilecek.
Fuar programında bu yıl Türkiye’nin dört etkinliği bulunuyor. 10 Ekim’de saat 13.45’de Forum Dialogue’da (5.1 A 962) Kütüphaneler ve Yayınlar Genel Müdürü Prof. Onur Bilge Kula’nın yöneteceği “Edebiyat ve Kimlik Tasarımları” başlıklı panelde Menekşe Toprak ve Fırat Sunel “Bir tasarım olarak edebiyat, yapıtı olduğu kadar yazarı da biçimlendirir” olgusunun işleyiş sürecini pratik ve teorik açıdan değerlendirilecek. 13 Ekim’de saat 16.15’de yine Forum Dialogue’da Metin Celal’in yöneteceği “Bütün Renkleriyle Türkiye Edebiyatı” başlıklı panelde Bejan Matur, Gabriel Akyüz ve Tuğrul İnançer Türkiye’de yaşayan ve eserler veren farklı kimlikler ve bu farklılıkların yapıtlara yansıyış biçimi üzerinde duracak. 14 Ekim’de saat 10’da Gourmet Gallery Show Kitchen’da (3.1 L 1703)  “Türkiye’den Refika’nın Mutfağı” adlı etkinlikte Türkçe ve İngilizce yayınlanan Refika'nın Mutfağı kitabının ve Hürriyet Gazetesi yazarı Refika Birgül fuar tarihinde ilk kez Türk Mutfağı’nı uygulamalı olarak sohbet sırasında yapacağı yemeklerle tanıtacak. Türkiye’nin son etkinliği 14 Ekim 2012 saat 12.30’da Forum Dialogue’da Münir Üstün’ün yöneteceği “ Edebiyat ve Sinema .” Etkinlikte Mahmut Fazıl Coşkun, Görkem Yeltan ve Ercan Kesal sinema – edebiyat ilişkisini yönetmen – yapıt – film ekseninde irdeleyecekler. Fuar programında ayrıca S. Fischer Stiftung’un düzenlediği Prof. Onur Bilge Kula’nın yöneteceği, Ayfer Tunç, İhsan Oktay Anar, Sabine Adatepe, Egon Ammann’ın konuşmacı olarak katılacakları “Why no Turkish authors?” adlı etkinlik var. 11 Ekim’de saat 12’de Weltempfang’da (5.0 D 949) gerçekleştirilecek etkinlikte Türk edebiyatının Alman Kitap Pazarı’na nasıl yansıdığı tartışılacak. Bu toplantı tartışılacak konusu kadar İhsan Oktay Anar’ın okurla buluşacağı ilk etkinlik olması açısından da önemseniyor.

Grinin Elli Tonu son yılların en büyük yayıncılık olayı olarak tüm Dünyada ilgi çekiyor. Haziran 2011’de yayınlandığından bu yana 37 ülkede 40 milyondan fazla satmış. Türkçedeki ilk baskısının da 50 bin adet olduğu söyleniyor. Bir pazarlama harikası olarak da ders niteliğinde örnek bir proje.

Sık sık “pornografik” vurgulaması yapılsa da (sanırım bu da pazarlamanın bir parçası) E L James’in Grinin Elli Tonu (Eylül 2012, çev. Sevinç Seyla Tezcan, Pegasus yay.) “erotik romans” olarak tanımlanıyor. Romanslar, üzerlerinde çok konuşulmasa da yayın endüstrisinin çok satan ürünlerinden. Yüz binlerce satıyorlar ve tüm Dünyada bu tür romanları hızla tüketen sürekli okurları var. Romantik bir ilişkinin gelişimi ve aşka evrilmesini konu ediniyorlar. İşin içine cinsellik katıldığında “erotik romans” adını alıyorlar.

E L James Grinin Elli Tonu’nu yazarken geçtiğimiz yılların gençliğe yönelik en önemli projelerinden Stephenie Meyer'ın milyonlarca satan Alacakaranlık roman dizisinden esinlendiğini açık yürekle söylüyor. Grinin Elli Tonu’nda da Alacakaranlık’ta olduğu gibi annesinden ayrı başka bir kentte yaşayan genç güzel bir kız var ve o da ilgi duyduğu gizemli adamın sıradışı biri olmasına (burada Vampir değil de farklı erotik istekleri olan biri) rağmen onunla ilişki kuruyor. Yani Grinin Elli Tonu tutmuş ve çok satmış bir şablon üzerine inşa edilmiş. Romans okurları aynı şablonun farklı hikayelerde tekrar tekrar anlatılmasına alışkın, talepleri bu yönde. Tamamı kadınlardan oluşan okurlar romanların kadın kahramanlarıyla özdeşleşiyorlar.

Zaman zaman ortalığı birbirine katan erotik romanlar olsa da bunlar daha çok erkek okura hitap ediyor ve kadın okura ulaşamıyorlar. Burada ürünü okurla buluşturacak pazarlama dehası devreye giriyor. Öncelikle romanın yazarının “bizden biri”, bir kadın olduğu vurgulanıyor. E L James takma adını kullanan Erika Mitchell 49 yaşında iki çocuklu bir anne. Yazarla özdeşleşme için uygun bir kimlik. Birçok kadının cinsel konuları bu tür romanlardan öğrendiği ama satın almada sorunlar yaşadığı biliniyor. Bu da yeni bir medya ile aşılıyor. Roman e-kitap olarak yayımlanıyor. Böylelikle hem kadın okurun utanıp çekinmeden satın alabileceği ve mahremiyetini koruyarak okuyabileceği ortam sağlanmış oluyor hem de okurun yeni medya (dijital yayıncılık) ile buluşması sağlanıyor. Kitap dijital ortamda yeterince tanınınca da klasik yönteme dönülüp kağıda basılıyor ve on milyonlarca okura ulaşıyor.

Grinin Elli Tonu’nun kadın kahramanı Anastasia (Ana) 21 yaşında bir edebiyat öğrencisi. Üniversiteyi bitirip hayata atılmak üzere. Tam anlamıyla toy ve masum. Hiçbir hayat tecrübesi yok. Çok güzel ve çekici bir kız olmasına rağmen erkeklerle kayda değer bir ilişkisi olmamış cinsel deneyimi de acemice öpüşmelerden ileri gitmemiş. Çevresinde ona ilgi duyan ve birlikte olmak istediklerini ifade eden gençler var ama Ana hepsini çeşitli gerekçelerle reddediyor. Erkek kahraman Christian Grey ise genç, yakışıklı ve başarılı bir iş adamı. Ana daha ilk karşılaşmalarında, ev arkadaşının yerine okul gazetesi için röportaj yapmaya gittiğinde Christian Grey’den etkileniyor. Bu etkilenmede adamın çok genç yaşta, 27 yaşında kendi olanaklarıyla çok zengin olması önemli rol oynuyor. Ana, daha binanın girişinden itibaren markalarıyla ifade edilen zenginlik ve ihtişamın etkisine giriyor. Tabii baskı yaratan zenginlik Ana’yı biraz korkutuyor da. Ana ilk karşılaşmada Christian’ın fiziksel özelliklerinden çok etkilense de Fakir Kız-Zengin Erkek çelişkisi ile gelişen tüm roman ve filmlerde olduğu gibi onu ukala ve kendini beğenmiş buluyor. Tamamen kadın kahramanın bakış açısından yazılmış olsa da Christian’ın da Ana’nın güzelliğinden ve masumiyetinden etkilendiğini anlıyoruz. Her dakikası binlerce dolar değerinde olan bu büyük iş adamı bir okul dergisi için zamanını ayırmakla kalmıyor, daha sonra hediyeler ve planlanmış tesadüflerle Ana’ya kur yapmaya başlıyor. Ana her “fakir ama onurlu” genç kız gibi Christian’ın yaşam tarzından, markalarıyla ifade edilen arabalarından, evinden, gittiği restoranlardan kaldığı otellerin suitlerinden ve tabii pahalı ama ince düşünülmüş hediyelerinden etkileniyor ama satın alındığını da düşünüyor. Ana’yı düşüdürense adamın değişken ruh hali, bazen çok ince düşünceli olabilirken bazen de kaba ve kırıcı olabiliyor. Kitabın adı da buradan Grey’in (grinin) 50 farklı ruh halinden yani 50 tonundan geliyor. Ama esas olarak kuşkucu, aşırı kontrolcü ve ketum biri Grey. Dünya sinemasında ve romanlarda sıkça rastladığımız, son örneğini Çağan Irmak’ın filminde gördüğümüz “Issız Adam”lardan. Tıpkı onun gibi Grey’inde birçok ilginç özelliği ve niteliği yanında farklı cinsel alışkanlıkları, kız arkadaşlarından kolay kabul edilemeyecek talepleri var.

Ana ile birlikte Christian’ı tanıyoruz. Christian küçük yaşta annesini kaybetmiş, varlıklı sayılabilecek bir aile tarafından evlat edinilmiş, kendi çabasıyla zengin olmuş.                 

Cinselliği 14-15 yaşlarındayken kendinden yaşça büyük aile dostu bir kadından öğrenmiş. “Sevişebileceğim, bekaretimi vereceğim tek erkek bu” diye düşünürken Ana’yı derin kuşkulara salan da bu farklı cinsel talepler. İlişkinin olgunlaşmaya başlayıp Ana’nın ilgisi iyice somutlaştığında “birlikte olacaksak bu anlaşmayı imzalamalısın” diyerek sadomazo (SM) ilişkilerde görülen bir sözleşmeyi önüne sürüyor Grey. Zaten baştan beri ikircikli olan Ana iyice sersemliyor ama kaçmıyor. Kendi kendine açıkça ifade etmese de bu teklifi bir meydan okuma gibi görüyor. Sözleşme üzerindeki pazarlıkları sürdürürken Christian’ı hayallerindeki aşkı ve seks hayatını yaşayacağı adam haline getirmeye çalışıyor. Christian da yakın ilgi, iyi seks, bol hediye ve lüks hayatla sözleşmeye imza atmaya ikna etmeye çalışıyor Ana’yı. Bu arada Ana, için için SM ilişkilerden hoşlandığını fark ediyor ve bu duyguyu bastırmaya çalışıyor. Karşılıklı hamlelerle tavizler veriliyor, alınıyor.